loader image

Overpaintings of frescoes in Katholikon

The Katholikon of the Holy Monastery of Pantokrator of Mount Athos bears 19th century frescoes, some of which are overpaintings of the older paintings. With the use of modern technological means and in a non-destructive way, the various phases of selected frescoes in the Katholikon of the monastery were traced, as shown spatially in the following plan. The methods applied were a) infrared reflectoscopy, b) ultrasound tomography and c) electromagnetic tomography. Selecting the points of interest shows the results of the first method of analysis. Infrared reflectance (IR) helps to highlight possible subsequent interventions or changes in the original raft and was applied in the range from 1.6 to 2.0 μm

Test

Test
Άγιος Συμεών ο Στυλίτης Άγιος Πολύδωρος Άγιος Νικόλαος μυρίων Άγιος Θεόδωρος ο Σταρτηλάτης. Παναγία η Παράκληση Άγιος Γεώργιος

Άγιος Συμεών ο Στυλίτης

Ο Άγιος Συμεών ο στυλίτης βρίσκεται σε τοιχογραφία της λιτής του Καθολικού της Ι.Μ. Παντοκράτορος. Τα δυο διαφορετικά ζωγραφικά στρώματα είναι εμφανή τόσο στο ορατό φάσμα όσο και στο υπέρυθρο, στο οποίο σημειώνονται επιπλέον στοιχεία του υποκείμενου στρώματος στον κίονα και πίσω από την κεφαλή του Αγίου.

Άγιος Πολύδωρος


Ο Άγιος Πολύδωρος ο Νεομάρτυρας, εικονίζεται σε τοιχογραφία του 1854 στη Λιτή του Καθολικού. Η υπέρυθρη ανακλαστοσκόπηση ανέδειξε το υποκείμενο ζωγραφικό στρώμα, που φανερώνει μια εντελώς διαφορετική διάταξη της τοιχογραφίας.

Άγιος Νικόλαος μυρίων

Ο Άγιος εικονίζεται ολόσωμος στο Καθολικό της Μονής. Από το μη καταστρεπτικό έλεγχο προέκυψε η ύπαρξη δεύτερου υποκείμενου ζωγραφικού στρώματος, το οποίο φέρει αρκετές διαφορές σε σχέση με την ορατή τοιχογραφία. Έντονες διαφορές εντοπίζονται στην κεφαλή του αγίου, στο ευαγγέλιο και στο χέρι που το κρατά καθώς και στο ιμάτιο κάτω από το ευαγγέλιο. 

Άγιος Θεόδωρος ο Σταρτηλάτης.

Η υπέρυθρη ανακλαστοσκόπηση ανέδειξε την κατάσταση του υποκείμενου ζωγραφικού στρώματος, το οποίο παρουσιάζει τον Άγιο σε διαφορετική θέση από αυτή του ορατού φάσματος.

Υπερηχητική μικροτομογραφία 32-50MHz

Μέσω της υπερηχητικής μικροτομογραφίας, δύναται να αναδειχθεί η στρωματογραφία των τοιχογραφιών με μη καταστρεπτικό τρόπο χωρίς τη λήψη δείγματος. Στις μετρήσεις που παρουσιάζονται στις επόμενες εικόνες αναδεικνύονται όλες οι διεπιφάνειες μεταξύ των χρωματικών στρωμάτων και της προετοιμασίας. Το βάθος διείσδυσης, του κύματος, με κεντρική συχνότητα λειτουργίας από 32-50MΗz είναι της τάξης χιλιοστών, ήτοι είναι περατή η επιφανειακή φάση ζωγραφικής, οι υποκείμενες οποίες ανιχνεύθηκαν και μεταξύ των οποίων δεν υφίσταται στρώμα προετοιμασίας αλλά και το στρώμα προετοιμασίας.

Περιοχή σάρωσης με υπέρηχο συχνότητας 32-50MHz στο φωτοστέφανο της κεφαλής του Α. Θεοδώρου του Στρατηλάτου

Υπερηχητική μικροτομογραφία περιοχής η οποία δίδεται στην Error! Referencesourcenotfound.. Κάθετες τομές εκατέρωθεν της οριζόντιας τομής από ενδότερα στρώματα.

Περιοχή σάρωσης με υπέρηχο συχνότητας 32-50MHz στο φωτοστέφανο της κεφαλής του Α. Θεοδώρου του Στρατηλάτου

Υπερηχητική μικροτομογραφία περιοχής η οποία δίδεται στην Error! Reference source not found.. Κάθετες τομές εκατέρωθεν της οριζόντιας τομής από ενδότερα στρώματα.

Υπερηχητική μικροτομογραφία 32-50ΜΗz περιοχής η οποία δίδεται στην Error! Referencesourcenotfound.. Κάθετες τομές εκατέρωθεν της οριζόντιας τομής από την επιφάνεια.

Υπέρυθρη ανακλαστοσκόπηση από την περιοχή. Ταύτιση με την αντίστοιχη εικόνα μικροτομογραφίας δεξιά.

Υπερηχητική τομογραφία 7-18MHz

Υπερηχητική τομογραφία με συχνότητες λειτουργίας 7-18ΜΗz παρέχοντας τη δυνατότητα περατότητας σε μερικά εκατοστά, όπως περατότητα προετοιμασίας αλλά και περατότητα εναλλαγής υποκείμενου στρώματος ασβεστοκονιάματος.

Περιοχή σάρωσης με υπέρηχο συχνότητας 7-18MHz

Τομές και 3Δ τομογραφική απεικόνιση του προγενέστερου στρώματος στη διεπιφάνεια των χρωματικών στρωμάτων της υπερκείμενης εικόνας με το υποκείμενο φωτοστέφανο  του ενδότερου στρώματος της παλαιότερης παράστασης του Α. Θεοδώρου του Στρατηλάτου, στην περιοχή

Σχέδια του Α. Θεοδώρου του Στρατηλάτου του προγενέστερου στρώματος στη διεπιφάνεια πρόσφυσης του υποκείμενου φωτοστεφάνου του ενδότερου στρώματος με τα υποκείμενα χρωματικά στρώματα

Σχέδια του Α. Θεοδώρου του Στρατηλάτου του προγενέστερου στρώματος υποκείμενα από το φωτοστέφανο του ενδότερου στρώματος! Καμία διαφοροποίηση στο ασβεστοκονίαμα στα 3-4cm βάθος

Αντίστοιχη περιοχή λήψης με την ευαίσθητη στην υπέρυθρη περιοχή κάμερας με την περιοχή του υπερηχογραφήματος στην εικόνα 65. Είναι εμφανής η αφενός με δυνατότητα απεικόνισης της υποκείμενης εικόνας, ωστόσο στην περιοχή του φωτοστέφανου δεν είναι δυνατή η περατότητα αυτής με την ΙΡ ακτινοβολία αφετέρου, γεγονός το οποίο ωστόσο συνέβει συμπληρωματικά με τον υπέρηχο των 7-18ΜΗz.

Παναγία η Παράκληση

Σε κόγχη της Λιτής παριστάνεται ολόσωμη, όρθια και μετωπική η Θεοτόκος. Η τοιχογραφία χρονολογείται το 1854. Στην υπέρυθρη ανακλαστοσκόπηση (IR) εμφανίζεται η παλαιότερη υποκείμενη τοιχογραφία. 

Άγιος Γεώργιος

Υπερηχητική μικροτομογραφία 32-50MHz

Μέσω της υπερηχητικής μικροτομογραφίας, δύναται να αναδειχθεί η στρωματογραφία
των τοιχογραφιών με μη καταστρεπτικό τρόπο χωρίς τη λήψη δείγματος. Στις
μετρήσεις που παρουσιάζονται στις επόμενες εικόνες αναδεικνύονται όλες οι
διεπιφάνειες μεταξύ των χρωματικών στρωμάτων και της προετοιμασίας. Το βάθος
διείσδυσης, του κύματος, με κεντρική συχνότητα λειτουργίας από 32-50MΗz είναι
της τάξης χιλιοστών, ήτοι είναι περατή η επιφανειακή φάση ζωγραφικής, οι
υποκείμενες οποίες ανιχνεύθηκαν και μεταξύ των οποίων δεν υφίσταται στρώμα
προετοιμασίας αλλά και το στρώμα προετοιμασίας.

Περιοχή σάρωσης με υπέρηχο συχνότητας 32-50MHz.