Ο άγιος παριστάνεται όρθιος, ημίσωμος και μετωπικός. Ανήκει στην ευρύτερη παράσταση των τριών νεομαρτύρων Πολυδώρου, Θεοδώρου και Γεωργίου. Εικονίζεται νεαρός και αγένειος. Φοράει χιτώνα και ιμάτιο. Στο δεξί του χέρι κρατάει σταυρό και κλαδί φοινικιάς, χαρακτηριστικό των μαρτύρων. Ο νεομάρτυρας άγιος Θεόδωρος καταγόταν από το Νεοχώριο Κωνσταντινούπολης (γι’ αυτό φέρει και το επίθετο “Βυζάντιος”). Ήταν ζωγράφος και εργαζόταν στα ανάκτορα. Ασπάστηκε τη μουσουλανική θρησκεία και στη συνέχεια μετανόησε.Για τον λόγο αυτό κατέφυγε στη Χίο και έμεινε κοντά στον πνευματικό πατέρα άγιο Μακάριο το Νοταρά. Εκεί μελετούσε τα μαρτύρια των αγίων και βιβλία ψυχοφελή, καλλιεργώντας τον πόθο του μαρτυρίου για τη Χριστιανική πίστη. Έτσι έφθασε στη Μυτιλήνη, όπου ενώπιον των τουρκικών αρχών ομολόγησε την πίστη του στον Χριστό και αποκήρυξε τον μουσουλμανισμό. Ο άγιος Θεόδωρος συνελήφθη, φυλακίστηκε και υπέστη φρικτά βασανιστήρια. Αφού μετέλαβε, εκτελέστηκε δι’ απαγχονισμού το 1774 ή το 1795.