loader image

Άγιος Ανδρέας Στρατηλάτης

Άγιος Ανδρέας Στρατηλάτης

Ο Άγιος Ανδρέας ο Στρατηλάτης εικονίζεται σε προτομή, ημίσωμος γιατί καταλαμβάνει το πάνω μέρος του εσωράχιου ενός από τα παράθυρα του ανατολικού τοίχου. Κοιτά μετωπικά προς τον θεατή, κρατώντας με τα δύο χέρια το σύμβολο του μαρτυρίου του, τον Σταυρό. Είναι ενδεδυμένος με ρούχα αυλικού αξιωματούχου· βυσσινί χιτώνα και γαλάζοπράσινο ιμάτιο που πορπώνεται ψηλά στο στήθος. Λιθοστόλιστες λεπτομέρειες υπαινίσσονται την πολυτέλεια της ενδυμασίας του. Στο ιμάτιο είναι επίρραπτο και το διακριτικό του στρατιωτικού αξιώματός του, με φυτόσχημη διακόσμηση. Τα φυσιογνωμικά του χαρακτηριστικά συμφωνούν με την οδηγία της Ερμηνείας του Διονυσίου του εκ Φουρνά: γέρων σγουροκέφαλος. Φέρει λευκή πλούσια καλοδιαμορφωμένη γενειάδα και κοντή σγουρή κόμμωση. Ο άγιος Ανδρέας έζησε στα τέλη του 3ου και στις αρχές του 4ου αιώνα. Υπηρετούσε ως αξιωματικός τριβούνος (χιλίαρχος) στο ρωμαϊκό στρατό και του είχε ανατεθεί η φύλαξη των ανατολικών συνόρων, ως επικεφαλής επίλεκτου στρατεύματος, για την απώθηση των Περσών. Επειδή ο Ανδρέας δήλωσε ευθαρσώς την πίστη του στον αληθινό Θεό και απέδωσε τις νίκες του ρωμαϊκού στρατού στον «δικό» του Θεό, ο ειδωλολάτρης αρχιστράτηγος της Ανατολής Αντίοχος εξοργίστηκε και οδήγησε τον Ανδρέα σε φρικτά μαρτύρια. Μαζί με τον Μεγαλομάρτυρα Ανδρέα, που επέδειξε μεγάλη ανδρεία και καρτερικότητα στα ανείπωτα μαρτύρια, έχυσαν το αίμα τους και 2.593 στρατιώτες του, οι οποίοι τον ακολούθησαν πιστά μέχρι το μαρτύριο. Η μνήμη τους τιμάται στις 19 Αυγούστου.