Ο Άγιος Πέτρος Αθωνίτης εικονίζεται ολόσωμος και μετωπικός, σε αντικριστή θέση με τον άλλο μεγάλο ασκητή, τον Άγιο Ονούφριο τον Αιγύπτιο, καταλαμβάνοντας τις παρειές ενός παραθύρου στον ανατολικό τοίχο της Τράπεζας. Εορτάζουν μαζί (12 Ιουνίου) και για αυτό συνήθως ζωγραφίζονται μαζί, ακόμη και σε φορητές εικόνες. Ο Άγιος Πέτρος εικονίζεται ημίγυμνος, φορώντας μόνον ένα λευκό περίζωμα γύρω από την οσφύ και τα χέρια στο στήθος. Στρέφει την αριστερή παλάμη σε κίνηση χαιρετισμού, ενώ με το άλλο κρατά λευκό σταυρό, με ιδιαίτερα μακριά την κάθετη κεραία του. Το ασκητικό σώμα αποδίδεται γυμνό, οστεώδες και σχηματοποιημένο. Αξίζει να αναφερθεί ότι το σώμα του καλύπτεται από αραιή τριχοφυΐα, υποδηλώνοντας την σκληροτράχηλη ερημική και ασκητική βιοτή του οσίου. Σύμφωνα με την προφορική παράδοση του Αγίου Όρους, ο Όσιος Πέτρος ο Αθωνίτης υπήρξε ο πρώτος ασκητής του Άθωνα. Κατά τούς βιογράφους του ήταν στρατιωτικός στό επάγγελμα και άνηκε στα ανακτορικά τάγματα των «σχολαρίων». Πολεμώντας κατά των Αράβων αιχμαλωτίσθηκε στη Μεσοποταμία και αλυσοδεμένος οδηγήθηκε στη φυλακή. Με θαυμαστό τρόπο απελευθερώθηκε και κατευθύνθηκε στη Ρώμη, όπου κι έγινε κατά τον πόθο του μοναχός. Επιστρέφοντας στην Ανατολή, το πλοίο που τον μετέφερε σταμάτησε στον Άθωνα και ο όσιος εγκαταστάθηκε σε ερημικό τόπο, που του τον υπέδειξε η Θεοτόκος. Έτσι ο όσιος Πέτρος με τή βοήθεια της Παναγίας κατοίκησε σ’ ένα μικρό σπήλαιο, που σώζεται μέχρι σήμερα, μέ ναΐδριο και κελλί, μεταξύ Μεγίστης Λαύρας και Καυσοκαλυβίων. Έζησε 53 χρόνια με αυστηρότατη και υπερθαύμαστη άσκηση, τρεφόμενος με βότανα και ουράνιο άρτο, δίχως σκεπάσματα κι ενδύματα, γιατί του είχαν φθαρεί, με πολλούς και διαφόρους πειρασμούς δαιμόνων. Σκεπάσματα του οι τρίχες του σώματος, τα μαλλιά της κεφαλής του, η μέχρι τα γόνατα γενειάδα του και φύλλα δέντρων. Κατά τους εγκωμιαστές του, η άσκηση του συνοδό συνεχή, είχε την προσευχή και η ξενιτεία του την απάθεια. Για σκέπη είχε τον ουρανό και για κρεβάτι τη γη. Τον βίο του έγραψαν ο μοναχός Νικόλαος ο Σιναΐτης κατά τόν 9ο αιώνα και ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς.