loader image

Δευτέρα Παρουσία (λεπτομέρεια / Ψυχοστασία)

Δευτέρα Παρουσία (λεπτομέρεια / Ψυχοστασία)

Η παράσταση της Ψυχοστασίας σε όλο της το σύνολο. Η παράσταση βρίσκεται ακριβώς κάτω από την Ετοιμασία του Θρόνου. Το θέμα παρουσιάζεται στην ορθόδοξη εικονογραφία ήδη από τον 9ο αιώνα και αποτελεί –όπως και στην περίπτωσή μας- επιμέρους σκηνή της πολυπρόσωπης και πολύμορφης Δευτέρας Παρουσίας. Από το ημικύκλιο του ουρανού προβάλλει το χέρι του Θεού να κρατάει τον Ζυγό της δικαιοσύνης. Αριστερά, τρεις άγγελοι προσπαθούν να προστατεύσουν τις ψυχές των ανθρώπων από τις «αρπακτικές» διαθέσεις των μικρόσωμων και τερατόμορφων δαιμόνων που κινούνται απειλητικά για να τις παρασὐρουν στον πύρινο ποταμό. Ένας κρέμεται από τον ζυγό, άλλος τοποθετεί ειλητάρια (αμαρτίες) πάνω στη ζυγαριά, δύο άλλοι κρατούν ράβδους για να σύρουν αθώους ανθρώπους στην Κόλαση, ενώ στην Κατώτερη εικονογραφική ζώνη δύο δαίμονες έχουν προλάβει να αλυσοδέσουν δύο ανθρώπινες ψυχές και να προσπαθούν να τις οδηγήσουν στον Άδη. Ο πύρινος ποταμός, ο οποίος ξεκινάει ψηλά, από τον θρόνο του Χριστού, διατρέχει σε κάθετη διαμόρφωση το δεξιό μέρος της σκηνής, στο όριο του τοίχου που αποτελεί τη δυτική παρειά της βόρειας θύρας της Τράπεζας. Στο ορμητικό, πύρινο πέρασμά του παρασύρει βασιλείς, ιερείς, μοναχούς και αμαρτωλούς κάθε ηλικίας και κοσμικής θέσης. Μεταξύ των κολασμένων ξεχωρίζει ο «Αντίχριστος», τον οποίον έχουν ήδη αιχμαλωτίσει δύο δαίμονες. Ο ποταμός καταλήγει στο πελώριο, αχόρταγο και ορθάνοιχτο στόμα του Βύθιου Δράκοντα (του Άδη). Πριν από το στόμα του βρίσκεται (σαν να επιβλέπει) ο Σατανάς, ένα αποκρουστικό, φτερωτό τέρας που κρατά στην αγκαλιά του τον «Ιούδα». Η Ψυχοστασία αποδίδει με γλαφυρό και ιδιαίτερα παραστατικό τρόπο τη διαδικασία της Μέλλουσας Κρίσης των ανθρώπων, όπως την αντιλαμβάνονταν η λαϊκή ευσέβεια και πίστη των χριστιανών της Τουρκοκρατίας.